Mae ‘Cyfeillion Dyfroedd Alun’ yn grŵp cymunedol sy’n gweithio ochr yn ochr â staff i wella a chynnal a chadw’r parc ar gyfer ei holl ddefnyddwyr. Mae’r grŵp yn cyfarfod unwaith y mis ac yn codi arian trwy grantiau a digwyddiadau codi arian i ariannu gwelliannau amrywiol yn Nyfroedd Alun.

Am ragor o wybodaeth, gallwch anfon e-bost at countryparks@wrexham.gov.uk neu ffonio 01978 822780.

Mae gan Barc Gwledig Dyfroedd Alun ystafell gynadledda bwrpasol a llawn offer o’r enw ‘Y Lleoliad yn y Parc’ sydd ar gael i’w logi. Mae lluniaeth ar gael yn Nghaffi Cyfle ar y safle. Mae maes parcio a thoiledau ar gael ar y safle (codir tâl bychan am barcio).

I archebu, e-bostiwch venueinthepark@groundworknorthwales.org.uk neu ffoniwch 01978 269564. Mae rhagor o wybodaeth, gan gynnwys ffurflen archebu, ar gael ar wefan Groundwork Gogledd Cymru. 

Mae llwybrau wedi’u harwyddo ar hyd coetir, glaswelltir ac ar lan yr afon er mwyn annog ymwelwyr i archwilio amrywiaeth ochrau Gwersyllt a Llai y Parc.

Mae rhai llwybrau tarmac llydan yn darparu mynediad ardderchog i gadeiriau olwyn a phramiau, er bod llethr serth mewn un man.

Mae pyst pren gydag olion traed lliw yn dangos y detholiad o lwybrau cerdded sy’n addas i alluoedd y rhan fwyaf o bobl.

Llwybrau olion traed lliw ar ochr Gwersyllt:

Y Llwybr Melyn (3/4 milltir)

Dilynwch y llwybr i lawr o’r ganolfan ymwelwyr heibio i’r coetir a’r ardaloedd blodau gwyllt agored lle gallech weld gloÿnnod byw a gwyfynod ymysg yr helyglys Llychlyn. Mae hon yn daith gerdded fer a phleserus at yr afon ac mae meinciau ar gael i orffwys ar hyd y ffordd. Yna gallwch ddychwelyd ar hyd y llwybr hwn i'r ganolfan ymwelwyr neu ddal i fynd ar hyd y llwybr oren.

Y Llwybr Gwyrdd (1 filltir)

Dilynwch y llwybr uchod ond trowch i'r dde wrth yr arwyddbost. Mae’r llwybr hwn yn mynd trwy laswelltir a choetir. Yn y diwedd fe welwch ddôl yr Ehedydd lle gallech fod yn ddigon ffodus i gael cipolwg ar yr aderyn prin hwn. Mae’r llwybr hwn yn mynd heibio i gerfluniau dur rhyfeddol ‘Metamorphosis’ y parc sy’n darlunio cylchedau bywyd.

Y Llwybr Oren (1½ milltir)

Dilynwch y llwybr uchod ond daliwch ymlaen ar hyd glan yr afon a mwynhewch yr olygfa o ymyl y dŵr. Mae coed aeddfed ar lan yr afon yn cynnwys: coed derw a chastan. Cadwch lygad ar agor am las y dorlan a’r trochwyr sydd i’w gweld yma ambell waith.

Dilynwch y llwybr ar lan yr afon a chroeswch y llwybr pren. Yn ystod yr haf mae gwas y neidr a mursennod yn gwibio trwy’r glaswellt cyfagos.

Dilynwch y rhan serth i fyny’r allt ar y dde. Yn yr hydref mae digonedd o aeron y ddraenen wen, y ddraenen ddu, yr ysgawen a choed criafol i’w gweld yma wrth i chi gerdded yn ôl i uno â’r llwybr gwyrdd sy’n mynd heibio i’r cerfluniau dur.

Llwybrau olion traed lliw ar ochr Llai:

Y Llwybr Glas (3/4 filltir)

Dilynwch y llwybr o’r maes parcio, ger ardal chwarae’r plant, a daliwch i fynd ar hyd y ffin allanol ger Ffordd Newydd Llai. Cadwch i’r chwith o amgylch ymyl y coetir helyg a bedw yna trowch i’r chwith eto gan fynd heibio i’r cerflun cwmwl ac yn ôl i’r maes parcio.

Y Llwybr Coch (2 filltir)

Dilynwch y llwybr uchod, ond yna dilynwch y llwybr hirach trwy fynd i'r dde trwy'r warchodfa natur yn y coetir. Trowch i’r chwith wrth yr arwyddbost yn y coed ac ewch trwy’r coed trwchus ac yn ôl i’r maes parcio, gan fynd heibio i’r wy marmor a’r cerfluniau cwmwl. Mae hwn yn llwybr arbennig o dda i ganfod bywyd gwyllt fel y gnocell werdd a'r gnocell frith leiaf wrth i chi gerdded trwy’r coetir.

Y Llwybr Porffor (2 filltir)

Mae’r llwybr hwn yn dechrau yn y maes parcio ac mae’n mynd yn syth ymlaen at y cerfluniau cwmwl ac yn syth trwy’r warchodfa natur. Daliwch i fynd gan anwybyddu’r troad i’r chwith ar gyfer y llwybr coch, nes i chi gyrraedd y cerflun mwyngloddio a chymerwch y troad sydyn i’r chwith. Dilynwch y llwybr cylch hwn trwy’r coetir, heibio i’r cwrs golff ac yn ôl i'r maes parcio.

Mae gan y parc amrywiaeth o lwybrau y gall beicwyr eu mwynhau. Gan ddechrau yn y ganolfan ymwelwyr, mae llwybr beicio 2 filltir a llwybr cerfluniau sy’n cynnig mannau beicio diogel oddi ar y ffordd i deuluoedd. 

Pŵer Pedlo

Mae Prosiect Pŵer Pedlo a reolir gan Groundwork Gogledd Cymru yn gweithredu o’r parc a’i nod yw gwneud beicio yn hygyrch i blant ac oedolion sydd ag amryw o anableddau. Mae Pŵer Pedlo yn defnyddio ystod o wahanol feiciau i fynd ar hyd llwybr cylch sy’n filltir o hyd ym Mharc Gwledig Dyfroedd Alun.

I archebu lle, ffoniwch Pŵer Pedlo ar 01978 757524.

Ar ochr Gwersyllt, mae gan y parc Lwybr Heini sydd wedi’i lunio’n arbennig i gynnwys detholiad o wahanol offer ymarfer corff syml.

Bwriad yr offer yw gwella’ch cryfder, stamina, cydbwysedd a chydsymudiad. Mae’r Llwybr Heini yn hwyl ac yn hawdd i’w ddefnyddio. Mae’r offer cydbwysedd a chydsymud yn arbennig o addas i bobl ifanc, tra bo’r barau paralel a’r meinciau codi ar eich eistedd yn fwy addas i dynhau cyhyrau oedolion.

Mae amrywiaeth y glaswelltir a’r coetir ynghyd â’r afon yn cynnig amrywiaeth o gynefinoedd.

Mae’r chwareli tywod a graean wedi crafu’r uwchbridd ffrwythlon ond mae’r isbridd gwael wedi galluogi cynefin gweirglodd gyfoethog i ddatblygu, sy’n llawn o ffacbys, glaswellt, llygad llo mawr a chribell felen. Yn yr haf, mae’r tegeirian dwysflodeuog yn olygfa gwerth ei gweld yn ogystal â thegeirianau gwenynog a chaldrist sy’n gallu bod yn eithaf prin. 

Mae rhywogaethau fel glas y dorlan, bwncathod, cudyllod, llwynogod, dyfrgwn, nadroedd brith, madfallod llyfn ac amrywiaeth o ystlumod wedi cael eu cofnodi yn Nyfroedd Alun.

Yn ystod y 16eg ganrif roedd y parc yn rhan o ystâd wledig fawr a Phlas Gwersyllt oedd y canolbwynt. Dymchwelwyd y plas yn 1910 oherwydd ymsuddiant o ganlyniad i fwyngloddio.

Yn 1953 prynodd cwmni MacAlpines y tir er mwyn agor chwareli ar ochrau Gwersyllt a Llai y parc. Prynodd Cyngor Bwrdeistref Maelor Wrecsam lawer o’r tir yn 1988 gan ddynodi’r ardal yn barc gwledig yn 1989.

Parc Gwledig Dyfroedd Alun
Ffordd yr Wyddgrug
Gwersyllt
Wrecsam
LL11 4AG (LL12 0PU ar gyfer ochr Llai)

Lleolir Dyfroedd Alun 3 milltir i’r gogledd o Wrecsam rhwng Gwersyllt, Bradle a Llai.

I gyrraedd y ganolfan ymwelwyr ewch ar hyd yr A541 Ffordd Wrecsam i’r Wyddgrug y tu allan i Gwersyllt a chwiliwch am yr arwyddion brown a gwyn.

I gyrraedd ochr Llai, ewch ar hyd y B5425 i Llai o Wrecsam a chyn dod i mewn i bentref Llai chwiliwch am yr arwyddion brown a gwyn.